1937: Η αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση CNT μετατρέπει εκκλησίες σε νοσοκομεία για την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών.
Σήμερα, στην εποχή της πανδημίας του covid 19 και εν μέσω μιας ανυπολόγιστης ανθρωπιστικής καταστροφής και κοινωνικής κρίσης, όπου με τραγικό τρόπο αναδεικνύονται οι γιγαντιαίες αντιφάσεις της πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης της κοινωνίας και εντέλει η εγκληματική και δολοφονική φύση του κρατικού – καπιταλιστικού συστήματος για την πλειοψηφία της κοινωνίας, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη ριζικής κοινωνικής ανατροπής, αλλά και ειδικά αναδιοργάνωσης του τομέα της υγείας και δημιουργίας ενός συστήματος δημόσιας υγείας, το οποίο να εμφορείται από μια κοινωνική αντίληψη της ιατρικής και να διαθέτει προς όφελος των κοινωνικών αναγκών όλες τις διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις και τεχνολογικές επιτυχίες.
Επιχειρώντας τη διερεύνηση ελευθεριακών μεθόδων για την κοινωνικοποίηση των δομών υγείας, ανατρέξαμε στο κορυφαίο ιστορικό παράδειγμα ελευθεριακής κοινωνικής επανάστασης της Ισπανίας 1936-39. Έτσι, δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα του Γκαστόν Λεβάλ που περιλαμβάνεται στο βιβλίο Αναρχικές Κολεκτίβεςκαθώς και τη μετάφραση της μπροσούρας που κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από ελευθεριακούς εργαζόμενους στην Υγεία από την Αυστραλία σχετικά με την αυτοοργάνωση του συστήματος υγείας κατά την διάρκεια της Ισπανικής επανάστασης
Η Κολεκτιβοποίηση των Υγειονομικών Υπηρεσιών[1]
Απο τον Γκαστόν Λεβάλ
Η κολεκτιβοποίηση των υγειονομικών υπηρεσιών ήταν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της επανάστασης. Για να εκτιμηθούν οι προσπάθειες των συντρόφων μας πρέπει να έχουμε υπόψη οτι αποκατάστησαν τις υπηρεσίες υγείας σ’ ολόκληρη την Καταλονία, μέσα σ’ ελάχιστο χρονικό διάστημα από την 19η Ιούλη. Η επανάσταση στηρίχτηκε στη συνεργασία ενός αριθμού αφοσιωμένων γιατρών, οί οποίοι δεν φρόντιζαν να συσσωρεύσουν πλούτο, αλλά να εξυπηρετήσουν τους φτωχούς και τους μη προνομιούχους.
Το «Συνδικάτο Εργατών Υγιεινής» ιδρύθηκε το Σεπτέμβρη του 1936. Σύμφωνα με την τάση να ενωθούν όλες οι διαφορετικές κατηγορίες, απασχολήσεως και υπηρεσιών, που εξυπηρετούσαν μια συγκεκριμένη βιομηχανία, όλοι οι εργάτες υγιεινής, από τους πορτιέρηδες μέχρι τους γιατρούς και τα διοικητικά στελέχη, οργανώθηκαν σε ένα μεγάλο «Συνδικάτο Εργατών Υγιεινής».
Πέντε μήνες μετά την επανάσταση, 8.000 εργάτες υγιεινής προσχώρησαν στο συνδικάτο (εκτός από τους μασέρ και τους φυσιοθεραπευτές για τους οποίους δεν διαθέτουμε στοιχεία). Και η UCT οργάνωσε ένα συνδικάτο, πολύ κατώτερο αριθμητικά από το δικό μας, 100 γιατροί έναντι 1.020 δικών μας. Ιδού ένας αποσπασματικός κατάλογος: 1020 γιατροί, 330 μαίες, 3.206 νοσοκόμοι, 133 οδοντογιατροί, 203 ασκούμενοι (σπουδαστές Ιατρικής), 180 φαρμακοποιοί και 66 βοηθοί φαρ-μακοποιών, 153 βοτανολόγοι, 353 αποστειρωτές, 71 ακτινολόγοι και 200 κτηνίατροι.
Τα συνδικάτα όμως δεν αρκέστηκαν στη στρατολογία νέων μελών. Η επιθυμία για την αναδημιουργία του συστήματος υγιεινής ήταν μεγαλύτερη ανάμεσα σε γιατρούς, που δεν είχαν κάνει τίποτε πρός αυτή την κατεύθυνση πρίν από την επανάσταση. Αυτοί ακριβώς οι γιατροί έγιναν και οι πιο αφοσιωμένοι επαναστάτες. Θα μπορούσα να φέρω πολλά παραδείγματα.
Η παιδική θνησιμότητα ήταν από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, παρ’ όλο που η Ισπανία έχει υγιεινό και γενικά ξηρό κλίμα. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη φτώχεια και στην έλλειψη υγειονομικού εξοπλισμού, αλλά και σε μια σπείρα γιατρών, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση και την ανικανότητα της κυβέρνησης, φρόντιζαν να πλουτίζουν.
Οι σύντροφοί μας ηγήθηκαν στην ίδρυση ενός νέου συστήματος υγιεινής. Η νέα ιατρική υπηρεσία κάλυπτε ολόκληρη την Καταλωνία. Σχηματίστηκε ένας μεγάλος μηχανισμός, του οποίου τα μέρη ήταν γεωγραφικά κατανεμημένα, σύμφωνα με τις ανάγκες και το γενικό πρόγραμμα. Η Καταλωνία διαιρέθηκε σε 9 ζώνες: Βαρκελώνη, Ταραγόνα. Λερίντα, Ρέους, Μπορ- γκίντα, Ριπόλ καί Άνω Πυρηναία.Ολα τα γειτονικά χωριά και οι κωμοπόλεις εξυπηρετούνταν απ’ αυτά τα κέντρα.
Σε 27 κωμοπόλεις της Καταλωνίας υπήρχαν 36 κέντρα υγιεινής που παρείχαν υπηρεσίες σε τέτοιο βαθμό,ώστε κάθε χωριό, κάθε συνοικισμός, κάθε απομονωμένος χωρικός στα βουνά, κάθε γυναίκα, κάθε παιδί, παντού είχε αρκετή καί σύγχρονη ιατρική περίθαλψη. Σε κάθε μία από τίς 9 ζώνες υπήρχε ένα κεντρικό συνδικάτο και μια έπιτροπή ελέγχου, με έδρα τη Βαρκελώνη. Κάθε ζώνη ήταν αύτόνομη μέσα στή σφαίρα τής δραστηριότητάς της. Αυτή όμως ή αύτονομία δεν ταυτιζόταν με την απομόνωση. Τα μέλη της «Κεντρικής Επιτροπής της Βαρκελώνης», εκλεγμένα απ’ όλα τα τμήματα συναντιόνταν κάθε βδομάδα με έναν αντιπρόσωπο κάθε τμήματος, για να συζητήσουν κοινά προβλήματα και να βελτιώσουν τό γενικό πρόγραμμα.
Ο λαός επωφελήθηκε από τα σχέδια τού συνδικάτου υγιεινής. Το συνδικάτο διαχειριζόταν όλα τα νοσοκομεία και τις κλινικές. Έξη νοσοκομεία άνοιξαν στη Βαρκελώνη. Οχτώ νέα σανατόρια εγκαταστάθηκαν σε σπίτια πολυτελείας, που βρίσκονταν στα βουνά και στα δάση. Ήταν πολύ εύκολη η μετατροπή αυτών των σπιτιών σε νοσοκομεία και ο εφοδιασμός τους με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Ένα απ’ αυτά, για τη θεραπεία της φυματίωσης, εθεωρείτο ένα από τα καλύτερα τού είδους.
Οργανώθηκαν πολυκλινικές για παροχή ειδικευμένων υπηρεσιών για όλες τις ασθένειες.Ενώ κάτω από τον καπιταλισμό υπήρχε τεχνητό πλεόνασμα γιατρών, τώρα, με το κοινωνικοποιημένο ιατρικό σύστημα, υπήρχε έλλειψη γιατρών, για την εξυπηρέτηση των μαζών, οι οποίες ουδέποτε είχαν σωστή ιατρική περίθαλψη.
Όταν οι κάτοικοι μιας τοποθεσίας ζητούσαν τις υπηρεσίες ενός γιατρού, το συνδικάτο, εκτιμώντας τις ανάγκες τους, υποδείκνυε ένα γιατρό του οποίου η εκπαίδευση θα εξυπηρετούσε καλύτερα τούς ασθενείς.Άν ο γιατρός αρνιόταν να πάει, έπρεπε να παρουσιάσει ένα ισχυρό επιχείρημα. Χωρίς επιχείρημα έχανε τή θέση του. Οι νοσοκομειακές δαπάνες πληρώνονταν από την Καταλανική κυβέρνηση και το δημαρχείο. Οι πολυκλινικές ιδρύονταν κάτω από την ευθύνη των συνδικάτων και τών δήμων. Όλες οι υπηρεσίες υγιεινής δεν είχαν κοινωνικοποιηθεί στήν Καταλωνία, αλλά οι περισσότερες από τις οδοντιατρικές κλινικές ελέγχονταν από τα συνδικάτα, καθώς και όλα τα νοσοκομεία, οι κλινικές και τα σανατόρεια. Έτειναν πρός την αντικατάσταση του ιδιωτικού τομέα με την κοινωνικοποιημένη οργάνωση της Ιατρικής. Υπήρχαν ακόμη ιδιώτες γιατροί, αλλά οι περισσότερες απάτες είχαν εξαφανιστεί. Το κόστος της περίθαλψης ελεγχόταν. Οι πληρωμές των γιατρών γίνονταν μέσω τών συνδικάτων.[2]
Η χειρουργική επέμβαση και η εξαγωγή δοντιών γίνονταν δωρεάν. Ο αριθμός των ψυχοπαθών που πήγαιναν για θεραπεία στα άσυλα ήταν πολύ μεγαλύτερος από πρώτα. Οι πιό προνομιούχοι γιατροί αντέδρασαν σ’ αυτές τις αλλαγές, αλλά οί νεότεροι και λιγότερο προνομιούχοι συνεργάστηκαν εθελοντικά με τη νέα οργάνωση. Οι νέοι γιατροί ήταν ενθουσιασμένοι. Κάτω από το παλιό καθεστώς θα δούλευαν χρόνια ολόκληρα με ελάχιστο ή χωρίς μισθό και έπρεπε να περιμένουν το θάνατο των ηλικιωμένων γιατρών για να πάρουν τη θέση τους.
Όλοι οι νοσοκομειακοί γιατροί έπαιρναν 500 πεσέτες το μήνα, για τρεις ώρες δουλειά την ημέρα. Δεν επιτρεπόταν σ’ αυτούς η ιδιωτική άσκηση του επαγγέλματός τους. Ο αναγνώστης μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του αν σκεφτεί ότι ο ειδικευμένος εργάτης έπαιρνε 350-400 πεσέτες το μήνα, για εφτά ώρες δουλειάς τήν ημέρα.[3]
Με τις οικονομίες από την εξίσωση των μισθών, πληρώνονταν άλλα έξοδα. Δεν υπήρχαν πλέον γιατροί με τεράστια εισοδήματα και άλλοι σε κακή οικονομική κατάσταση. Περισσότεροι από τους μισούς γιατρούς δούλευαν δωρεάν, μετά το κανονικό ωράριό τους. Καμιά πίεση δεν ασκήθηκε πάνω τους. Παραχωρούσαν ευχάριστα τον ελεύθερο χρόνο τους χωρίς κανέναν καταναγκασμό.
«Ολα είναι θαύμα», έλεγε ο γραμματέας του ιατρικού τμήματος, ένας Βάσκος, για τον όποιο η ακούραστη άσκηση του επαγγέλματός του αποτελούσε ηθική επιταγή. «Ο φημισμένος γιατρός, ο οποίος καταδεχόταν να επισκέπτεται μια φορά τη βδομάδα το εξωτερικό ιατρείο, έχει χαθεί. Το αξιόλογο πρόσωπο, το οποίο επιθεωρούσε τις πτέρυγες του νοσοκομείου συνοδευόμενος από μισή ντουζίνα υποταχτικούς γιατρούς κατώτερους ιεραρχικώς, από τους οποίους ο ένας κρατούσε μιά λεκάνη, ο άλλος την τσάντα του και οι άλλοι σαν τιμητική συνοδεία, είναι τώρα ευτυχώς εικόνα του παρελθόντος. Τώρα είμαστε όλοι ίσοι σύντροφοι, εργαζόμαστε μαζί, εκτιμάμε και σεβόμαστε ο ένας τον άλλον».
Σημειώσεις
[1] Το παρόν κείμενο περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Sam Dolgoff «Αναρχικές κολλεκτίβες, η εργατική αυτοδιεύθυνση στην Ισπανική Επανάσταση», σελίδες 172-176, εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη». Πρόκειται για απόσπασμα από το βιβλίο του Γκαστόν Λεβάλ «Ούτε Φράνκο, ούτε Στάλιν» σελ. 122-127.
[2]Έτσι, ο γιατρός δεν μπορούσε να ζητήσει υπερβολική αποζημίωση για τις υπηρεσίες του.
[3]Για το βαθμό εξίσωσης των μισθών και τις προηγούμενες μεγάλες διαφορές στα εισοδήματα.
_________________________
Η αυτοοργάνωση του συστήματος υγείας κατά την διάρκεια της Ισπανικής επανάστασης[1]
-Η κοινωνικοποίηση των υπηρεσιών υγείας και το συνδικάτο εργαζομένων στην υγεία[2].
-Το υπόβαθρο της ισπανικής επανάστασης (1936-39) και με ποιόν τρόπο οργανώθηκε το σύστημα υγείας στις περιοχές που ελέγχονταν από τους αναρχικούς (ελευθεριακούς κομμουνιστές) κατά την διάρκεια της περιόδου αυτής.
Μια από τις σημαντικότερες ερωτήσεις που τίθενται από τους εργαζομένους στην υγεία οι οποίοι έρχονται σε επαφή με τις ιδέες της αυτοοργάνωσης είναι: Μπορούν αυτές οι ιδέες να εφαρμοστούν στην πράξη; Έχουν ποτέ εφαρμοστεί στο παρελθόν; Αυτό το φυλλάδιο προσπαθεί να σκιαγραφήσει το υπόβαθρο της ισπανικής επανάστασης (1936-39) και τον τρόπο με τον οποίο το σύστημα υγείας οργανώθηκε στις αναρχικές (ελευθεριακές κομμουνιστικές) περιοχές κατά την περίοδο αυτή
Το υπόβαθρο
Η ισπανική επανάσταση του 1936 αποτέλεσε την κορύφωση μιας πολιτικής δραστηριότητας και προπαγάνδας από τον ισπανικό λαό που λάμβανε χώρα για πάνω από 60 χρόνια.
Οι κύριοι φορείς που εμπλέκονταν στην διαδικασία αυτή ήταν : 1) Η Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας -CNT (Η αναρχοσυνδικαλιστική εργατική οργάνωση, η οποίο είχε ως προγραμματικό της στόχο τον ελευθεριακό κομμουνισμό), 2) Η Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία -FAI – η μαχητική αναρχική οργάνωση στην οποία συμμετείχαν αφοσιωμένοι ελευθεριακοί κομμουνιστές, 3)Η Γενική Ένωση Εργατών- UGT (ρεφορμιστική εργατική ένωση που ήταν συνδεδεμένη με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, 4) Το Ισπανικό Κομμουνιστικό Κόμμα, 5) Το Κόμμα του Φράνκο, οι Φαλλαγίτες (μεγάλες επιχειρήσεις, στρατός και εκκλησία). Οι τελευταίοι έλαβαν βοήθεια, σε στρατό και εξοπλισμό, από τη Ναζιστική Γερμανία και τη Φασιστική Ιταλία.
Οι αναρχικές ιδέες πρωτοεμφανίστηκαν στην Ισπανία στις αρχές της δεκαετίας του 1870. Τα επόμενα 60 χρόνια, όλο και περισσότεροι ενστερνίστηκαν την πολιτική φιλοσοφία της CNT-FAI- τον ελευθεριακό κομμουνισμό. Στίς αρχές του εμφυλίου πολέμου, το 1936, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους ήταν αναρχικοί (ελευθεριακοί κομμουνιστές).
Στο παρόν φυλλάδιο δεν μπορούμε να καταπιαστούμε με τα γεγονότα που οδήγησαν στον πόλεμο στην Ισπανία ή με το πώς οι δεξιές δυνάμεις, με τη βοήθεια της Ναζιστικής Γερμανίας και της Φασιστικής Ιταλίας, συνέτριψαν τις αριστερές δυνάμεις αλλά ούτε και με τον τρόπο με τον οποίοη εξουσιαστική αριστερά (η UGT και το Ισπανικό κομμουνιστικό κόμμα)υπονόμευσαν και κατέστρεψαν τις προσπάθειες των συμμάχων τους, των ελευθεριακών. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να κάνουμε είναι να αναδείξουμε τον τρόπο με τον οποίο οι αναρχικοί οργάνωσαν το σύστημα υγείας στις περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχό τους (πάνω από το 25% του πληθυσμού ήταν αναρχικοί και πάνω από το 25% της Ισπανικής επικράτειας ελεγχόταν από αυτούς).
Η αυτοοργάνωση του συστήματος υγείας στην ελευθεριακή Ισπανία κατά τη διάρκεια της Ισπανικής επανάστασης.
Η κοινωνικοποίηση των υπηρεσιών υγείας ήταν ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Ισπανικής Επανάστασης. Το «Συνδικάτο Εργαζομένων στην Υγεία» ιδρύθηκε τον Σεπτέμβρη του 1936. Σύμφωνα με την τάση να ενωθούν όλες οι διαφορετικές κατηγορίες απασχολήσεως και υπηρεσιών που εξυπηρετούν μια δεδομένη βιομηχανία, όλοι οι εργαζόμενοι στην υγεία από τους φύλακες μέχρι του γιατρούς και τα διοικητικά στελέχη οργανώθηκαν σε ένα μεγάλο συνδικάτο «Εργατών Υγιεινής». Μέχρι το 1937, το συνδικάτο εργαζομένων στην υγεία, που ήταν τμήμα της CNT, είχε 40.000 μέλη.Είναι αυτονόητο ότι τόσο μεγάλοι αριθμοί δεν θα μπορούσαν να έχουν συγκεντρωθεί τόσο γρήγορα εάν κάποιοι δεν είχαν δείξει τον δρόμο μέσα στα (προηγούμενα) χρόνια.
Το Συνδικάτο Εργαζομένων στην Υγεία δεν περιορίστηκε αποκλειστικά στην εγγραφή νέων μελών. Προσπάθησε να αναδιαμορφώσει το σύστημα υγείας στην κατεύθυνση του ελευθεριακού κομμουνισμού στις περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχό του (Ανδαλουσία,Λεβάντε,Καταλωνία).Στην Ανδαλουσία και στο Λεβάντε η προσπάθεια αυτή συνετρίβη εξαιτίας της κατάληψης των περιοχών αυτών από τις εθνικιστικές δυνάμεις, στην Καταλωνία όμως η προσπάθεια στέφθηκε με εξαιρετική επιτυχία.[3]
Η αυτοοργάνωση του συστήματος υγείας στην Καταλονία
Οι αναρχικοί εργάτες στην υγεία έθεσαν τα θεμέλια ενός νέου συστήματος υγείας στην Καταλωνία.Οι νέες υπηρεσίες υγείας επεκτάθηκαν σε όλη την Καταλωνία και αποτέλεσαν έναν μεγάλο οργανισμό του οποίου τα τμήματα ήταν γεωγραφικά κατανεμημένα σύμφωνα με διαφορετικές ανάγκες. Στην Καταλωνία, η περιοχή πρώτα απ’ όλα χωρίστηκε σε εννέα μεγάλους τομείς – Βαρκελώνη, Ταραγόνα, Λερίδα, Χιρόνα, Τορτόζα, Ρέους, Μπεργεδά, Ριπόλ και ζώνη των Πυρηναίων. Γύρω από αυτά τα 9 κέντρα δημιουργήθηκαν είκοσιέξι δευτερεύοντα κέντρα. Συνολικά, τριάντα πέντε κέντρα μεγαλύτερης ή μικρότερης σημασίας κάλυψαν το σύνολο των τεσσάρων επαρχιών με τέτοιο τρόπο ώστε κανένα χωριό ή χωριουδάκι, γυναίκα ή παιδί δεν έμεινε χωρίς επαρκή υγειονομική περίθαλψη. (Ο πληθυσμός της Καταλωνίας τότε ήταν 2.5 εκατομμύρια).
Κάθε κέντρο ήταν αυτόνομο όσο αφορά τη μέθοδο οργάνωσής του στη σφαίρα της δραστηριότητάς του, αλλά αυτή η αυτονομία δεν συνεπαγόταν μια απόλυτη ανεξαρτησία. Κάθεκύριο κέντρο ερχόταν σε επαφή με εκπροσώπους από τα δευτερεύοντα κέντρα που συνδέονταν με αυτό, με σκοπό να συντονίσουν τη δράση εντός του τομέα,αλλά και με εκπροσώπους από κάθε τομέα, έτσι ώστε να συντονίσουν την οργάνωση του συστήματος υγείας στην Καταλωνία.[4]
Κοινωνική και Προληπτική Ιατρική
Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος δεν υπήρχαν ειδικά οργανωμένες ενώσεις εργαζομένων στον χώρο της υγείας, αλλά όταν έφτασε η ώρα ξεπήδησαν πολλές ιδέες και πρωτοβουλίες που σχετίζονταν με την υγειονομική περίθαλψη. Αυτό συνέβη κυρίως για δύο λόγους : A) Τα ζητήματα υγείας τίθονταν συνεχώς στον ελευθεριακό τύπο. Πάρα πολλοί ελευθεριακοί αγωνιστές είχαν επίγνωση για προβλήματα υγείας όπως τα αφροδίσια νοσήματα, η φυματίωση, η βρεφική και μητρική θνησιμότητα κ.λ.π, Β) Οι υπηρεσίες υγείας διευθύνονταν από το εκκλησιαστικό προσωπικό πριν από τον εμφύλιο πόλεμο. Με το ξέσπασμα του πολέμου αυτό το προσωπικό εξαφανίστηκε μέσα σε μια νύχτα.
Αυτοί οι λόγοι οδήγησαν τους ελευθεριακούς να σχεδιάσουν νέες μεθόδους οργάνωσης και να δημιουργήσουν νέα νοσηλευτικά ιδρύματα όχι μόνο για να παρέχουν τις παραδοσιακές ιατρικές υπηρεσίες αλλά επίσης για να χειριστούν, να φροντίσουν και να θεραπεύσουν τους τραυματίες από τον εμφύλιο πόλεμο που έρχονταν από όλη την ώρα.
Μέχρι το τέλος του χρόνου το συνδικάτο εργατών υγιεινής δεν είχε καταφέρει να εξαλέιψει την ιδιωτική άσκηση της ιατρικής, αλλά ήδη είχε καταφέρει να απαλλαγεί από τις απάτες οι οποίες προηγουμένως ήταν πολύ συχνές. Είχε, επίσης, καθορίσει τα τέλη για τις ιατρικές επισκέψεις και τις ιδιωτικές δραστηριότητες. (Οι γιατροί πληρώνονταν από το συνδικάτο και όχι από τους ασθενείς).
Ίσοι μισθοί
Ένας από τους κύριους στόχους του ελευθεριακού κομμουνισμού είναι η ίση κατανομή του πλούτου μεταξύ κάθε ατόμου (ίσοι μισθοί). Υπό το καινούργιο σύστημα όλοι οι νοσοκομειακοί ιατροί λάμβαναν 500 πεσέτες τον μήνα (ο μέσος μισθός στη Βαρκελώνη αυτήν την εποχή ήταν 400 πεσέτες τον μήνα). Οι νοσοκομειακοί ιατροί, επίσης, επιτρεπόταν να βλέπουν και ιδιωτικά ασθενείς. Αυτό μπορεί να μην ήταν (απόλυτη) οικονομική ισότητα ήταν όμως σίγουρα ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα πρός αυτή την κατεύθυνση.
Η φαρμακευτική βιομηχανία
Η φαρμακευτική βιομηχανία αναδιοργανώθηκε από τους ελευθεριακούς εργαζομένους. Η βιομηχανία χωρίστηκε σε τέσσερεις τομείς : 1) Τομέας εργαστηρίου και έρευνας, 2) Τομέας παρασκευής, 3)Τομέας διανομής μεγάλης κλίμακας και 4) διανομή στον καταναλωτή.
Το ερευνητικο εργαστήριο ήταν το κέντρο γύρω από το οποίο θα αναπτύσσονταν οι γενικές πρωτοβουλίες. Το κατασκευαστικό κέντρο συντόνιζε τις δραστηριότητες των εργαστηρίων και των εργοστασίων. Οι γενικές αποθήκες χρησιμοποιήθηκαν για τον έλεγχο της διανομής των προμηθειών, ενώ το διανεμητικό κέντρο επιχείρησε να δημιουργήσει τοπική διανομή σύμφωνα με τις ανάγκες των ανθρώπων.
Συνέδριο της Ομοσπονδίας των εργαζομένων στην υγεία – 1937
Τον Φεβρουάριο του 1937 διοργανώθηκε στην Βαλένθια το συνέδριο της Ομοσπονδίας των Συνδικάτων στον Τομέα της Υγείας-CNT (Το συνδικάτο εργατών υγιεινής ήταν κομμάτι της ομοσπονδίας αυτής). Αυτό το συνέδριο αντιπροσώπευε 40.000 εργαζομένους στον τομέα της υγείας σε όλη την ελευθεριακή Ισπανία. Ένας μεγάλος αριθμός εργασιών και πρωτοβουλιών αναλήφθηκε κατά την περίοδο αυτή του δημιουργικού αναβρασμού.
Σε αυτό το συνέδριο αναπτύχθηκε ένα υγειονομικό σχέδιο για την ελευθεριακή Ισπανία.Το σχέδιο αυτό βασίστηκε σε προτάσεις που εγκρίθηκαν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η υγειονομική περίθαλψη χωρίστηκε σε τέσσερεις διαφορετικούς τομείς από το συνέδριο : α) Γενική ιατρική περίθαλψη, β) Κοινωνική και προληπτική ιατρική, γ) Κοινωνική πρόνοια, δ) Υγιεινή. Συζητήθηκαν πρότζεκτ και σχέδια που αφορούσαν συγκεκριμένες ασθένειες, απώλειες πολέμου και την παροχή υγειονομικής περίθαλψης. Ανταλλάχθηκαν ιδέες και οι αντιπρόσωποι που ήταν στο συνέδριο ξεκίνησαν (και ανέλαβαν) έναν μεγάλο αριθμό καθηκόντων. Το συνέδριο των εργαζομένων στην υγεία και οι πρωτοβουλίες που βγήκαν από αυτό αποτέλεσαν ένα από τα πιο αξιοσημείωτα κατορθώματα της Ισπανικής Επανάστασης.
Η Ισπανική Επανάσταση
Η Ισπανική Επανάσταση δεν ήταν απλά μια περίοδος αξιοσημείωτης οικονομικής ανάπτυξης αλλά ήταν επίσης μια περίοδος αλλαγών εις βάθος που αφορούσαν : α) τις σχέσεις των ανθρώπων, β) τις παραδοσιακές αξίες, γ) την οργάνωση της κοινωνίας, δ)την ικανότητα των ανθρώπων να ελέγχουν την ίδια τους τη ζωή.
Η επανάσταση έχει μεγάλη αξία εξαιτίας τουστόχου των ελευθεριακών – την (ολική) χειραφέτηση του ανθρώπουπαρά την οικονομική ή εθνική απελευθέρωση. Για πρώτη φορά στην ιστορία οι άνθρωποι ήταν σε θέση να ρυθμίζουν τις ζωές τουςστη βάση των ισότιμα λαμβανώμενων αποφάσεων με τους συνανθρώπους τους.Όταν συνειδητοποίησαν ότι είχαν τον έλεγχο της καθημερινής τους ζωής–η αυτοπεποίθηση,η δημιουργικότητα, η ενέργεια, το ενδιαφέρον τους για τη ζωή και οι σχέσεις τους με τους άλλους βελτιώθηκανπάρα πολύ επειδή κατάλαβαν ότι θα είναι αυτοί οι ίδιοι που θα επωφεληθούν από τις προσπάθειές τους. Για έναν μεγάλο αριθμό αναρχικών στην ελευθεριακή Ισπανία , η ισπανική επανάσταση δεν ήταν απλά μια περίοδος απαράμιλλης οικονομικής ανάπτυξης. Γι αυτούς τους ανθρώπους ήταν μια αναγέννηση – η απαρχή μιας νέας εποχής στην οποία κάθε άνθρωπος θα μπορούσε να εκπληρώσει τις δυνατότητές του. Μια εποχή ισότητας, δικαιοσύνης και ευημερίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ( αν και βρίσκονταν εν μέσω ενός από τους πιο βάρβαρους εμφυλίους πολέμους που έγιναν αυτον τον αιώνα)οι ισπανοί αναρχικοί κατάφεραν να αρχίσουν την ανοικοδόμηση της κοινωνίας.
Η κατάσταση στην Αυστραλία
Η Αυστραλία έχει μια μακρά ιστορία οργανωμένης σοσιαλιστικής και κομμουνιστικής πολιτικής δραστηριότητας αλλά δεν έχει ιστορία ενός οργανωμένου ελευθεριακού κινήματος. Η εμφανής αποτυχία των σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ιδεών να αλλάξουν την ζωή των ανθρώπων, οδήγησε στην ανάπτυξη μικρών ελευθεριακών ομάδων στην χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια (μιλάμε δηλαδή για τη δεκαετία του ΄80).
Αυτές οι ομάδες είναι οργανωμένες με βάση την ιδέα της αυτοοργάνωσης και αρχίζουν να έχουν μια επίδραση στην τρέχουσα πολιτική κατάσταση της χώρας.
Οι «Ελευθεριακοί εργαζόμενοι στον χώρο της υγείας” είναι μόνο μια μικρή μειοψηφία μεταξύ αυτών των οργανωμένων ελευθεριακών ομάδων στην Αυστραλία. Στο Κουινσλαντ, η ομάδα αυτή δουλεύει με οργανωμένο τρόπο μόλις τρία χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα έχουμε αναπτύξει τις ιδέες μας για το σύστημα υγείας,έχουμε εκδώσει πάνω από μια ντουζίνα φυλλάδια και μπροσούρες για την υγειονομική περίθαλψη και έχουμε μοιράσει περισσότερα από 100.000 από αυτά. Έχουμε,επίσης, έρθει σε επαφή με άλλους εργαζομένους στον χώρο της υγείας εντός και εκτός της χώρας.
Είναι μόνο τους τελευταίους δώδεκα μήνες που έχουμε ανακαλύψει την ιστορία του ισπανικού ελευθεριακού ιατρικού κινήματος. Σε αυτό το στάδιο της αναπτυξής μας αυξανόμαστε και οι ιδέες μας για την οργάνωση της υγειονομικής περίθαλψης, οι οποίες έχουν μάλιστα εφαρμοστεί στο παρελθόν με μεγάλη επιτυχία, είναι καλά ανεπτυγμένες.
Μετάφραση: Αντρέας Κ.
Σημειώσεις
[1] Το παρόν φυλλάδιο γράφτηκε και εκδόθηκε από την ομάδα “Libertarian Health Workers” στην πόλη Μπρισμπέϊν της Αυστραλίας, εργαζομένων στον τομέα της υγείας στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Το κείμενο είναι δημοσιευμένο στα Αγγλικά στην ιστοσελίδα https://www.anarkismo.net/article/1564?fbclid=IwAR3gXD_NNwVs5Ib3wI7rQsykYGCGgMdv0fJpWuRVpl9CQUhcdqHpsaCNO0M από όπου έγινε και η μετάφραση.
[2] Σ.τ.Μ: Health Workers Union στα αγγλικά. Στα ελληνικά αναφέρεται είτε ως «Συνδικάτο Εργατών Υγιεινής», είτε ως «Συνδικάτο Εργαζομένων στην Υγεία».
[3]Σ.τ.Μ :Ενδεικτικό για την επιτυχία του αναδιοργανωμένου συστήματος υγείας από τους αναρχικούς στην Καταλωνία είναι ότι, μόλις κάποιους μήνες μετά την επανάσταση του 1936, δημιουργήθηκαν : Έξι νέα νοσοκομεία στη Βαρκελώνη, oχτώ νέα σανατόρια, πολυκλινικές. Επίσης, κανένα χωριό, όσο μικρό και εάν ήταν , δεν έμεινε χωρίς πλήρη υγειονομική περίθαλψη. (βλέπε το βιβλίο του SamDolgoff«Αναρχικές Κολλεκτίβες, η εργατική αυτοδιεύθυνση στην ισπανική επανάσταση»).
[4]Σ.τ.Μ : Για να γίνει πιο κατανοητό, όπως αναφέρεται στο βιβλίο του SamDolgoff«Αναρχικές Κολλεκτίβες, η εργατική αυτοδιεύθυνση στην ισπανική επανάσταση», υπήρχε μια κεντρική επιτροπή στην Βαρκελώνη, της οποίας τα μέλη ήταν εκλεγμένα από όλα τα τμήματα.Η επιτροπή αυτή συναντιόταν κάθε εβδομάδα με έναν αντιπρόσωπο κάθε τμήματος, με σκοπό να συζητήσουν κοινά προβλήματα και να βελτιώσουν το γενικό πρόγραμμα.Επομένως,αρχικά οι αντιπρόσωποι των δευτερευόντων κέντρων ερχόντουσαν σε επαφή με το κύριο κέντρο και απάρτιζαν τον τομέα και στη συνέχεια οι τομείς ερχόντουσαν σε επαφή μεταξύ τους και με την κεντρική επιτροπή της Βαρκελώνης για να συντονίσουν την δράση τους ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες.
7 Απρίλη: Ημέρα πανελλαδικής δράσης για την υγεία
